Polen maakt werk van nieuwe afzetmarkten na wegvallen Russische markt

Met een export van 2 miljoen ton met een waarde van 1 miljard euro en een import van eveneens 2 miljoen ton met een waarde van 1,5 miljard euro staat Polen wereldwijd gezien als groenten en fruithandelsland op een plek tussen positie 15 en 20. De export was in 2016 weliswaar 10% groter dan het jaar er voor maar in 2013 was de export met 2,2 miljoen 10% groter dan de 2 miljoen ton van 2016. Dit komt vooral door het wegvallen van de Russische markt vanwege de boycot. Weliswaar is
die boycot ook door Polen deels omzeild met de route via Wit Rusland maar dat was niet genoeg, zo blijkt uit een analyse van Fruit&VegetableFacts.

In 2016 was Wit Rusland met 670.000 ton de belangrijkste afnemer van verse groenten en fruit uit Polen. De Poolse export drijft trouwens heel sterk op appelen.
De helft van de Poolse export van verse groenten en fruit bestaat gewoonlijk uit dit
product. Champignons is het tweede exportproduct en laat nog steeds groei zien.
De Poolse import van verse groenten en fruit is na een voortdurende groei in 2016 gestabiliseerd. De (directe) import uit niet EU-land en als Ecuador, Turkije en Nicaragua is wel verder gegroeid maar de import uit EU landen viel in de afgelopen jaren wat terug. Spanje is wel de belangrijkste leverancier, gevolgd door Nederland en Duitsland. Bananen is het belangrijkste importproduct gevolgd door sinaasappelen, tomaten, watermeloenen en citroenen.

Wit Rusland in 2016 de belangrijkste afnemer, export drijft sterk op appelen
Het wegvallen van de Russische markt was voor de Poolse export van groot belang. In 2013 kon er nog 940.000 ton verse groenten en fruit vanuit Polen in Rusland worden afgezet. Na het instellen van de boycot in de zomer van 2014 kon er wel via een omweg (vooral via Wit Rusland) vanuit Polen verse groenten en fruit aan Rusland worden geleverd. De export naar Wit Rusland groeide van 230.000 ton in 2013 naar 690.000 ton in 2016. Dit gaat overigens voor een heel groot deel om
appelen. Vorig jaar leverde Polen maar liefst 514.000 ton appelen aan Wit Rusland. Dat was driekwart van de totale Poolse export naar dat land.

In 2016 veel minder appelen naar Duitsland maar wel meer champignons
Na Wit Rusland zijn Roemenië en Kazachstan op afstand de nummers twee en drie op de lijst met afnemers. Vooral de export naar Roemenië groeide in 2016 flink, nl. met bijna 50% naar 70.000 ton. Ook hierbij gaat het voor een belangrijk deel om appelen maar opvallend genoeg is ook de (re-)export van bananen vanuit Polen naar Roemenië flink gegroeid naar ruim 13.000 ton. Bij de export naar Kazachstan gaat het vrijwel uitsluitend om appelen. De export naar Duitsland zakte vorig jaar flink van 208.000 ton in 2015 naar 180.000 ton in het afgelopen jaar. Dit lag niet aan champignons waarvan de export zelfs verder toenam maar de daling van de export van Poolse appelen naar Duitsland kelderde van 90.000 ton in 2014 en 2015 naar
51.000 ton in het afgelopen jaar.

Sterke toename export champignons naar het Verenigd Koninkrijk
Groei was er te zien bij de export naar het Verenigd Koninkrijk Dit kwam vooral door de sterke toename van de export van champignons van 23.000 ton in 2012 via 30.000 ton in 2015 naar 39.000 ton in het afgelopen jaar. Uien is het tweede Poolse product dat veel naar het Verenigd Koninkrijk gaat. Naar andere EU landen als Tsjechië en Slowakije gaan vooral appelen. Naar Nederland gaan vooral
veel Poolse uien. Opvallend was ook de groei van de Poolse export naar Oekraïne. Dit gaat naast appelen voor een belangrijk deel ook om re-export van o.a. citrus, kaki's, kiwi's, perziken en nectarines.

Nieuwe afzetmarkten
Polen maakt wel werk van het zoeken naar nieuwe afzet markten voor het wegvallen van de Russische markt. Naast de hierboven genoemde lande groeide de export naar een groot aantal andere landen zoals: Servië (appelen), Bulgarije (appelen en champignons), Italië (champignons), Egypte (appelen), Zweden (appelen en champignons), Griekenland (champignons en appelen), Noorwegen (appelen en champignons) en Oostenrijk (champignons en bloemkool).

Import: minder uit EU landen maar meer van buiten de Gemeenschap
De Poolse import van verse groenten en fruit uit EU-landen bereikte in 2014 een piek met 1,8 miljoen ton, zowel in 2015 als in het afgelopen jaar was er sprake van een daling naar 1,67 miljoen ton in het afgelopen jaar. Dit kwam door een daling van de import uit Spanje, Nederland en Duitsland. Wel groeide de import vanuit Italië(druiven, watermeloenen, kiwi's), Griekenland (sinaasappelen) en Portugal
(sinaasappelen en tomaten). Van buiten de EU gaat het vooral om import uit Ecuador (bananen), Turkije (citroenen en grapefruit), Nicaragua (bananen), Columbia (bananen) en Macedonië (kool).

Groei import Nederlands product maar re-export veel groter
Uit Nederland voerde Polen vorig jaar 380.000 ton verse groenten en fruit in. Bananen (re-export) was het belangrijkste product met in 2016 een hoeveelheid van 44.000 ton. De import van uien uit Nederland liep vorig jaar terug naar een kleine 40.000 ton tegen nog 65.000 ton in 2014. De import van tomaten uit
Nederland groeide naar 38.000 ton. Dit gaat voor een belangrijk deel (34.000 ton) om Nederlandse tomaten en voor een klein deel om re-export. Van de Nederlandse
tomaten is het overgrote deel trostomaten.

De Poolse import van peren uit Nederland bedroeg in het afgelopen jaar 27.000 ton waarvan 16.000 ton Nederlands product waarvan 11.600 ton Conference en 3.600 ton (+174%!) Beurre Alexander Lucas. Verder bestond de import vanuit Nederland ook uit een aantal re-export producten als citroenen, sinaasappelen en druiven. De Poolse import van paprika's uit Nederland daalde in de afgelopen jaar. Dit kwam uitsluitend doordat de re-export via Nederland af nam. De export van Nederlandse paprika's groeide wel. Voor het overgrote deel gaat het hierbij om rode Nederlandse paprika's.

Voor meer informatie:
Fruit& VegetableFacts
Jan Kees Boon
Mob: +31654687684
fruitvegfacts@gmail.com