De grootste groei wordt verwacht in de Aziatische landen. De paddenstoelenconsumptie in China, Japan en India is groot. Mede door de groeiende focus op gezonde en biologische voeding zal de vraag in deze landen verder groeien. Europa is de grootste markt voor de geteelde paddenstoelen, goed voor meer dan 35 procent van de wereldwijde markt. Daarnaast groeit ook de vraag in Noord-Amerika en ook in Zuid-Amerika laat de vraag een explosieve groei zien. Voor Afrika en het Midden-Oosten wordt gerekend op een redelijke groei.
Poolse export vooral naar VK
Poolse exporteurs die actief zijn op de Britse markt moeten noodgedwongen de prijzen verhogen door de instabiliteit van de Britse pond na de Brexit. Het Verenigd Koninkrijk is de grootste markt voor de Poolse exporteurs. Het grootste deel van de prijzen wordt echter in jaarcontracten vastgelegd. Daarom leveren de exporteurs momenteel onder de kostprijs. Niet alle Britse importeurs zijn bereidt om de hogere prijzen te betalen die de Poolse exporteurs voor de paddenstoelen willen vragen. Door de hoge consumptie in het Verenigd Koninkrijk blijft dit ondanks de situatie een interessante markt voor de Poolse exporteurs.
De vraag is het hele jaar door hoog, maar toont een piek in september en november, net voor de feestdagen. Het grootste deel van de paddenstoelen die aan de Britse markt geleverd worden zijn nog altijd de witte champignons en de kastanjechampignons. Een exporteur vertelt twee jaar geleden het assortiment te hebben uitgebreid met shiitake, enoki en shimeji. De mixen van Aziatische paddenstoelen doen het goed op de Britse markt. voorlopig lijkt die groei niet ten koste te gaan van de vraag naar witte paddenstoelen.
Naast de gecultiveerde paddenstoelen is er een goede markt voor wilde paddenstoelen. Door de droge zomer in West-Polen zijn er echter nauwelijks paddenstoelen beschikbaar. Exporteurs kijken daarom naar Oost-Polen en over de grens naar Litouwen en Oekraïne om voldoende volume binnen te krijgen. Het seizoen voor de wilde paddenstoelen begint in augustus en duurt tot oktober.
Duitsland verwacht record productie
De rust keert terug op de paddenstoelenmarkt nu het seizoen overgaat van de wilde paddenstoelen naar de geteelde paddenstoelen. In tegenstelling tot veel West-Europese landen heeft Duitsland een druk zomerseizoen. Daarnaast piekt de vraag richting de kerstdagen. Naast de witte champignons is er vraag naar exotische rassen, zoals de eringi (King Oyster), shiitake, shimeji en pom pom blanc. Volgens de Duitse brancheorganisatie wacht het land een goed seizoen met een record productie. Voor de eerste keer wordt de 70.000 ton overschreden, wat overeen komt met een stijging van 3.000 ton ten opzichte van 2015. Daarvan is 63.000 ton bestemd voor de versmarkt. Toch is dat niet direct goed nieuws voor de sector. De prijzen laten een licht dalende trend zien, terwijl de productiekosten een tegenovergestelde trendlijn tonen.
De vraag naar de paddenstoelen is al 10 jaar stabiel en dit jaar vormt geen uitzondering. Door de lage prijzen voor de witte champignons en de goede jaarrond beschikbaarheid, heeft de groei van de exotische paddenstoelen nog geen effect op deze markt. Wel is er meer concurrentie van de kastanjechampignons. De witte champignons domineren nog altijd de markt. een groothandelaar illustreert dit: elke week verkoopt het bedrijf 50 ton witte champignons tegen 10 ton exotische paddenstoelen.
Zomerdip blijft uit in Nederland
De champignonhandel maakt zich op voor de drukkere herfstperiode. Traditioneel valt de vraag in de zomer nog weleens terug, maar die prijsdip bleef dit jaar uit. Engeland is traditioneel een groot exportland en daarom leveren de Brexit en de wisselkoers de nodige vraagtekens op. Onder druk van de Poolse champignons is er een forse consolidatieslag geweest. Van de honderden Nederlandse champignontelers uit het verleden zijn er nog zo'n 100 over. Ook speciale soorten nemen behoorlijk toe, waarvan de kastanjechampignons het belangrijkste zijn. Het aanbod gesneden, bewerkte champignons is in de loop der jaren fors toegenomen. Van de bio-champignons wordt voor de langere termijn veel verwacht, maar het Nederlandse aandeel is vooralsnog beperkt.
België: Tekort aan oogstarbeiders in december
De Belgische champignonwereld is de afgelopen jaren sterk geconsolideerd. Van de ruim 80 telers die tien jaar terug actief waren zijn er nu nog een 30-tal over. Het gros hiervan is gevestigd in West-Vlaanderen en een kleiner deel in Limburg. In eerste instantie leverden alle telers aan de veilingen, maar eind jaren '80 werd dat steeds minder rendabel. Velen kozen er toen voor om hun producten zelf af te zetten. In België is er bijna geen tussenhandel meer bij champignons, in Nederland zie je dat nog wel. De meeste Belgische telers zijn dus ook meteen handelaar. Er is een bepaalde marktprijs en daar kun je wat onder of boven zitten naargelang de kwaliteit die je levert. Grootste concurrent is Polen. Belgische retailers namen vroeger veel Poolse paddenstoelen af, maar ze vinden lokaal nu steeds belangrijker. Vroeger draaide alles om prijs, nu is er meer oog voor kwaliteit. Daardoor lijkt er minder druk op de prijzen te staan, een trend die door een handelaar wordt bevestigd
Dit jaar is het seizoen voor champignons een maand later in opmars gekomen dan in andere jaren. Normaal klimt de markt na de traditionele zomerdip in september weer uit het dal. Echter, door het extreem warme weer van september en begin oktober, is dit uitgesteld tot medio oktober. De vraag trekt nu wel serieus door en tekorten liggen om de hoek.
De afzet naar Engeland is sterk bemoeilijkt door de daling van de koers van het Britse pond met ongeveer 15 procent. Op die markt is er veel concurrentie uit Poolse hoek, omdat het wisselkoersverschil Zloty/Pond niet zo uitgesproken is.
Verwacht wordt dat er grote tekorten zullen zijn met de feestdagen in december. Belangrijkste oorzaak daarvan is een tekort aan oogstarbeiders om de champignons gedurende die periode te plukken. Daardoor worden minder cellen extra gevuld dan in andere jaren.
Britten ontdekken exotische paddenstoelen
De Britse markt voor de paddenstoelen is goed, de verkoop loopt goed door. De witte champignons blijven geliefd, maar de kastanjechampignons zijn ook met een opmars bezig. Door de dalende waarde van de Britse munt is er veel druk op de markt, maar die druk lijkt de paddenstoelenmarkt niet hard te raken. De speciale paddenstoelen laten groei zien, maar de vraag naar dit product is klein. De groei is te danken aan de toenemende aandacht voor deze paddenstoelen in tv-programma's. Consumenten willen de nieuwe kleuren en texturen proberen. Een deel van die paddenstoelen zijn wild, anderen, zoals de shiitake en oesterzwam worden in tunnels geteeld.
Met de winter voor de deur stijgt de vraag naar de paddenstoelen, maar jaarrond is er een stabiele vraag. Richting de kerstdagen stijgt de vraag naar de exotische rassen. Een handelaar van een grote paddenstoelenteeltbedrijf vertelt dat er wekelijk 7 ton specialties aan supermarkten en groothandels geleverd wordt tussen Edinburgh en Londen. Op dit moment stijgt vooral de vraag naar de shiitake, een teler vertelt de vraag nauwelijks bij te kunnen benen.
Voor de witte champignons is er concurrentie uit Oost-Europa. Daarnaast worden zelfteeltpakketten populairder.
Droogte remt aanvoer Frankrijk
Eekhoorntjesbrood is een delicatesse in Frankrijk. Door de droge zomermaanden en een tekort aan regen is er dit jaar echter minder van deze paddenstoel te vinden in de bossen. Dat betekent dat er minder volume beschikbaar is voor de horeca, die daardoor minder van deze paddenstoel kunnen serveren. De prijs voor eekhoorntjesbrood ligt op 20 euro per kilo, bijna tien keer hoger dan voor de witte champignons. Die brengen 2 tot 3 euro per kilo op.
Italië wil meer exotische paddenstoelen telen
Hoewel de aanvoer van gecultiveerde paddenstoelen jaarrond stabiel is, ligt de piek in de consumptie in de herfst en winter. De markt is uitermate stabiel, zowel in aanvoer als in prijs. Ook dit jaar worden geen veranderingen verwacht. De witte champignons zijn de meest geconsumeerde paddenstoelen in Italië. Deze brengen tussen de 1,80 en 2 euro per kilo op. Daarna volgt de oesterzwam in populariteit, met een prijs tussen de 2,50 en 3 euro per kilo. Derde en vierde zijn de pioppino en de vertakte oesterzwam. Die brengen respectievelijk 9 en 4 euro per kilo op.
In de herfst worden de paddenstoelen van de rassen Champignon en Cardoncello geteeld op Sardinië. In het voorjaar daalt de vraag, ondanks de grote stroom toeristen die dan op gang komt. De meeste telers produceren de witte champignons. In de toekomst wil men investeren in de teelt van pioppino, shiitake en vertakte oesterzwam. Om de consumptie van die paddenstoelen te vergroten is een campagne nodig.
De prijzen lopen uiteen van 1,70 tot 1,85 euro voor de witte champignons op de groothandelsmarkten in Rome en Turijn tot hogere prijzen voor de exotische paddenstoelen. Een overzicht van de prijzen in Verona: cantharellen 9-14 euro per kilo, oesterzwammen uit Veneto 3,20 per kilo, pioppino 10 euro per kilo en porcino 25,50 euro per kilo.
VS: Moeilijk seizoen wilde paddenstoelen
Het seizoen voor de wilde paddenstoelen ziet er niet zo best uit. De zomer was lang en warm en de regen kwam laat, vertelt een paddenstoelenjager. Daardoor zal er minder product beschikbaar zijn. De paddenstoelen worden geplukt in Montana, Californië, Oregon en Washington. Het seizoen zou beginnen in augustus en duurt dan tot oktober. Hoe groot de oogst is wordt voor de wilde paddenstoelen volledig bepaald door natuurlijke invloeden. Volgens een plukker is de Amerikaanse markt voor de paddenstoelen moeizaam omdat er minder culinaire kennis is onder de bevolking. Daarnaast zijn de prijzen hoog door een importheffing van 22 procent op de wilde paddenstoelen. Er is onder andere invoer uit Oost-Europa en Zuid-Afrika.
De Agaricus champignons maken het grootste deel uit van de teelt in de Verenigde Staten. In 2015/2016 kwam de productie uit op 461.000 ton. Onder deze categorie vallen ook de bruine variëteiten als de portabello en crimini. Het aandeel van die paddenstoelen is klein, maar groeiende.
Tussen 2013 en 2016 groeide het segment voor de bruine paddenstoelen met 8,3 procent terwijl in diezelfde periode Agaricus categorie een groei liet zien van 4,5 procent. De bruine paddenstoelen hebben nu een aandeel van 18 procent in het segment. Per halve kilo brachten de paddenstoelen vorig jaar zo'n 1,20 dollar.
De specialties categorie laat sterkere groeicijfers zien. Tussen 2013 en 2016 groeide die categorie met 36 procent van 9.350 ton nar 12.750 ton. Binnen deze categorie hebben oesterzwammen en shiitake een gecombineerd aandeel van 80 procent. De gemiddelde prijs lag op 3,94 dollar voor een halve kilo, dat is 40 dollarcent hoger dan in het voorgaande seizoen.
Binnen de totale paddenstoelenmarkt groeit het aandeel biologische paddenstoelen. De totale productie kwam in seizoen 2015/2016 uit op 45.550 ton, een groei van 49 procent ten opzichte van het voorgaande seizoen. De Agaricus paddenstoelen zijn goed voor twee derde van de biologische markt. In totaal heeft biologisch een aandeel van 7 procent in de markt.
Braziliaanse markt groeit fors
De Braziliaanse markt groeit jaarlijks met 20 procent, zo vertelt een handelaar. Het grootste deel van de markt wordt gevuld met binnenlands product. Daarnaast is er een klein deel import uit China. Een teler van oesterzwammen en shiitake vertelt met de markt mee te willen groeien en daarom jaarlijks het areaal uit te breiden. In verhouding tot andere groenten zijn de paddenstoelen prijzig.
Zuid-Korea kiest voor export
De telers in Zuid-Korea worden steeds groter, waardoor de prijzen onder druk staan. Een handelaar vertelt daarom over de grens te kijken voor afzetmarkten. De binnenlandse markt is stabiel, maar op export is er nog veel ruimte. Met name Europa en Nood-Amerika zijn interessante markten. Er worden uiteenlopende soorten geteeld, waaronder oesterzwammen, enoki en shimeji. Deze paddenstoelen worden geëxporteerd naar Nederland, Duitsland, Zwitserland, Spanje, Griekenland, Oostenrijk, Polen, VS, Canada, Indonesië, Vietnam en Australië. Naast de bestaande markten wordt er ook gekeken naar nieuwe markten, zoals Vietnam en Indonesië, waar de vraag naar Koreaanse paddenstoelen groeit.
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staat kool centraal.