Gezondheidsdeskundigen keuren overmatige suikerinname af omdat een grote hoeveelheid 'vrije' suikers wordt geassocieerd met een slecht voedingspatroon, obesitas en een verhoogd risico op ziekten als kanker, hartziekten, diabetes, astma en tandaandoeningen. Vrije suikers bestaan uit mono- en disachariden, die worden toegevoegd aan drank- en voedingsproducten door de fabrikant, kok of consument en suikers die van nature voorkomen in honing, siropen, vruchtensappen en vruchtensapconcentraten[i]. Moet traditioneel gedroogd fruit dan worden uitgesloten van de publieke gezondheidscampagnes, waarmee aan de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (suiker reduceren tot minder dan 10% van de dagelijkse energie-inname) wordt tegemoetgekomen?
De nadruk ligt op het reduceren van met suiker gezoete dranken en van suiker uit vruchtensappen en smoothies, omdat hier grote hoeveelheden van worden geconsumeerd. De organisatie erkent ook de belangrijke rol van voedingsvezels in het verlagen van gezondheidsrisico's. Het Britse Wetenschappelijk Adviescomité voor Voeding adviseert je hoeveelheid suikers te reduceren tot minder dan 5% van je energie en beveelt ook aan 25 tot 30 gram vezels per dag te consumeren[ii]. Voor het grootste deel van de consumenten zal dit moeilijk te bereiken zijn. Op dat punt zou gedroogd fruit kunnen worden gepromoot als een belangrijke speler in een gezond voedingspatroon. Gedroogd fruit bevat namelijk voedingsvezels in een natuurlijk zoete vorm en zou dus kunnen worden aanbevolen als onderdeel van de oplossing, toch? Het lijkt er niet op om een aantal redenen:
Allereerst vervaagt de populariteit van verwerkte fruitsnacks en van vruchtensap of andere vormen van toegevoegde suikers (zoals glucosesiroop in yoghurt) jammer genoeg de grenzen tussen zoetwaren aan de ene kant (bijna 100% suiker) en traditioneel gedroogd fruit (zonder toegevoegde suikers) aan de andere kant. Verwerkte fruitsnacks worden gepromoot als gezond en als geschikt onderdeel voor de broodtrommeltjes van kinderen. De consument plaatste hier tot nu toe geen vraagtekens bij. Een Britse enquête uit 2015[iii], over de mate van gezondheid van gezonde fruitsnacks voor kinderen, onthulde dat 85% van de fruitsnacks meer suiker dan Haribo-snoep bevat (meer dan 4 theelepels per portie). Door zulke informatie moet de sector nog eens goed kijken naar de rol van fruit en suiker in tussendoortjes. Er is echter een lange weg te gaan, want het lijkt erop dat consumenten en gezondheidsdeskundigen niet automatisch een onderscheid maken tussen fruit met toegevoegde suikers en 100% puur fruit. Omdat toegevoegde suikers een negatieve connotatie hebben, moet de sector zich wapenen tegen het feit dat traditioneel gedroogd fruit wordt ondergebracht in diezelfde ongezonde snoepzak.
De nadruk ligt op het reduceren van met suiker gezoete dranken en van suiker uit vruchtensappen en smoothies, omdat hier grote hoeveelheden van worden geconsumeerd. De organisatie erkent ook de belangrijke rol van voedingsvezels in het verlagen van gezondheidsrisico's. Het Britse Wetenschappelijk Adviescomité voor Voeding adviseert je hoeveelheid suikers te reduceren tot minder dan 5% van je energie en beveelt ook aan 25 tot 30 gram vezels per dag te consumeren[ii]. Voor het grootste deel van de consumenten zal dit moeilijk te bereiken zijn. Op dat punt zou gedroogd fruit kunnen worden gepromoot als een belangrijke speler in een gezond voedingspatroon. Gedroogd fruit bevat namelijk voedingsvezels in een natuurlijk zoete vorm en zou dus kunnen worden aanbevolen als onderdeel van de oplossing, toch? Het lijkt er niet op om een aantal redenen:
Allereerst vervaagt de populariteit van verwerkte fruitsnacks en van vruchtensap of andere vormen van toegevoegde suikers (zoals glucosesiroop in yoghurt) jammer genoeg de grenzen tussen zoetwaren aan de ene kant (bijna 100% suiker) en traditioneel gedroogd fruit (zonder toegevoegde suikers) aan de andere kant. Verwerkte fruitsnacks worden gepromoot als gezond en als geschikt onderdeel voor de broodtrommeltjes van kinderen. De consument plaatste hier tot nu toe geen vraagtekens bij. Een Britse enquête uit 2015[iii], over de mate van gezondheid van gezonde fruitsnacks voor kinderen, onthulde dat 85% van de fruitsnacks meer suiker dan Haribo-snoep bevat (meer dan 4 theelepels per portie). Door zulke informatie moet de sector nog eens goed kijken naar de rol van fruit en suiker in tussendoortjes. Er is echter een lange weg te gaan, want het lijkt erop dat consumenten en gezondheidsdeskundigen niet automatisch een onderscheid maken tussen fruit met toegevoegde suikers en 100% puur fruit. Omdat toegevoegde suikers een negatieve connotatie hebben, moet de sector zich wapenen tegen het feit dat traditioneel gedroogd fruit wordt ondergebracht in diezelfde ongezonde snoepzak.
Ten tweede is gedroogd fruit opgenomen op de lijst van levensmiddelen die alleen tijdens maaltijden moeten worden geconsumeerd vanwege hun potentieel schadelijke effect op het gebit. De website van de Britse Nationale Gezondheidsdienst doet de volgende bewering: "Een portie gedroogd fruit van 30 gram, zoals bessen, dadels, rozijnen en vijgen geldt als één van de 'vijf per dag', maar zou moeten worden gegeten tijdens een maaltijd en niet tussen maaltijden door om de impact op tanden te verkleinen." [iv]
Dit is een potentieel serieus geval van een mythe met een veronderstelling die jaren ongecontroleerd blijft rondzwerven en zelfs wordt opgenomen als feit in het nieuwe gezondheidsadvies. De Raad voor Californische Pruimen neemt deze kwestie serieus op en heeft de opdracht gegeven de onderzoeksliteratuur te herzien om de bron te vinden die het negatieve tandadvies inzake gedroogd fruit heeft gegeven. Oud onderzoek concentreerde zich op het feit dat gedroogd fruit aan je tanden plakt, maar nieuwe onderzoeksmethoden dagen deze aannames uit. Pruimen kunnen ook gezondheidsvoordelen voor je tanden opleveren, zoals het stimuleren van speekselvorming door te kauwen. Hun anti-microbiële eigenschappen vanwege de grote hoeveelheid polyfenolen en de reinigende werking door vezels zijn ook gezond[v].
Gedroogd fruit is gewoon vers fruit waar het vocht is uitgehaald, dus het zou een goed alternatief voor vers fruit moeten zijn. Helaas is men het niet eens over het relatieve suikergehalte van gedroogd fruit en dus wordt het in het beste geval gezien als een iets gezondere optie dan snoepgoed, wat ver af staat van een aan vers fruit gelijkende positie. Het tandheelkundige advies om gedroogd fruit in beperkte mate te consumeren tijdens maaltijden, ondermijnt de potentiële rol van gedroogd fruit als gezond snackalternatief voor de huidige typische tussendoortjes die veel suiker, vet en zout kunnen bevatten.
De sector zou meer moeten doen om traditioneel gedroogd fruit uit de hoek te halen waar ook verwerkte fruitproducten staan. Verkeerde informatie moet worden gecorrigeerd door accurate communicatie en onderzoek van hoge kwaliteit en gedroogd fruit moet het etiket van een gezonde snackkeuze krijgen. In vele delen van de wereld heeft het dat altijd al gehad, zoals in het oostelijke Middellandse Zeegebied en in het Midden-Oosten. Gedroogd fruit kan bijdragen aan betere snackgewoonten als de consument maar wordt aangemoedigd!
[i] WHO, 2015. Guideline: Sugars intake for adults and children. 2015 Geneva, Switzerland: World Health Organization.
[ii] SACN, 2015. Carbohydrates and health. Scientific Advisory Committee on Nutrition. London, TSO
[iii] Action on Sugars May 2015…..
[iv] http://www.nhs.uk/Livewell/5ADAY/Pages/Whatcounts.aspx
[v] Sadler, M 2016, in press Review: dried fruit and dental health