Ongeveer 98% van het fruit en groenten in Nederlandse winkels voldoet aan de wettelijke eisen voor wat betreft de toegestane aanwezigheid van resten van bestrijdingsmiddelen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) tussen januari 2014 en december 2015.
Verbetering resultaten bij Chinese pomelo's en Peruaanse druiven
Wanneer producten van buiten de EU herhaaldelijk overschrijdingen van de Maximale Residu Limiet (MRL) laten zien, wordt een streng importcontroleregiem ingesteld. Dit leidt meestal tot extra inzet van de marktpartijen om beter aan de eisen te voldoen. Bij Chinese pomelo's, druiven uit Peru en bonen uit Kenia bijvoorbeeld was het aantal overschrijdingen zodanig gedaald, dat het speciale strenge EU-controleregime voor deze producten kon worden opgeheven. Daarna heeft de NVWA via een marktonderzoek vastgesteld, dat ook na het opheffen van het strenge regiem de producten aan de eisen bleven voldoen. Maar onder andere verscheidene producten uit Vietnam en Cambodja werden daarentegen aan deze controle toegevoegd.
Wettelijke normen
Hoeveel resten van gewasbeschermingsmiddelen op groente en fruit mogen zitten, wordt wettelijk vastgesteld via de zogenoemde Maximale Residu Limiet (MRL). Op EU-niveau bepalen de lidstaten gezamenlijk deze MRLs, en ze nemen daarbij zeer grote veiligheidsmarges in acht. Bij een overschrijding van de MRL wordt berekend of de gezondheidsnorm, de zogenoemde ARfD, wordt overschreden.
Controle door NVWA
De NVWA controleert steekproefsgewijs of wordt voldaan aan de MRL's. Hiervoor analyseert zij jaarlijks ongeveer 4.500 monsters groente en fruit, afkomstig uit de hele wereld. Een deel van de steekproef vertegenwoordigt een product of productgroep en een deel wordt risicogestuurd bemonsterd. Wanneer geen sprake is van overschrijding van de gezondheidsnorm maar wel van de MRL, volgt een boete of een waarschuwing. Wanneer het gaat om import van buiten de Europese Unie verbiedt de NVWA de invoer. Bij overschrijding van de gezondheidsnorm wordt niet alleen een boete gegeven, maar (zo mogelijk) ook de partij uit de handel gehaald en vernietigd. Dergelijke overschrijdingen in partijen groenten en fruit worden via het Europese Rapid Alert-Systeem (RASFF) gemeld aan de overige Europese lidstaten.
De NVWA gaat verder met het al ingezette beleid: minder controle op producten uit Nederland en de EU-lidstaten en meer controle op groente en fruit van buiten de EU, met extra aandacht voor bepaalde landen en producten. Door meer aan de buitengrens van de EU te controleren, wordt vaker voorkomen dat producten die niet aan de voedselveiligheidseisen voldoen Europa binnenkomen.