Op 22 april 2016, voerde Frankrijk een tijdelijk verbod in op de import en verkoop van kersen afkomstig uit landen waar het gewasbeschermingsmiddel Dimethoaat wordt toegepast. In de Verenigde Staten is het gebruik van dit middel toegestaan, wat betekent dat er dit jaar geen Amerikaanse kersen naar Frankrijk geëxporteerd kunnen worden.
Hoewel de EU nog geen officiële reactie op het Franse besluit heeft gegeven, vrezen fruitimporteurs en -handelaren dat Frankrijk binnenkort vergelijkbare beperkingen zal opleggen aan overige door de EU goedgekeurde gewasbeschermingsmiddelen en chemicaliën, waardoor de vrije handel van EU-landen en derde landen met Frankrijk onmogelijk wordt.
Dimethoaat wordt toegepast ter bestrijding van Dropphila suzukii, een Aziatische fruitvlieg die grote schade aan kan richten aan de kersenoogst. Frankrijk meent echter dat dit middel schadelijk is voor de volksgezondheid.
Frankrijk importeert ruwweg een vijfde van zijn kersen. Het overgrote deel hiervan is afkomstig uit EU-landen zoals Italië en Spanje, waar al een verbod op Dimethoaat geldt. In de praktijk komt er dus op neer dat het Franse besluit met name de Amerikaanse kersenexport zal treffen, die een jaarlijkse waarde vertegenwoordigt van €884.955. Anderzijds is het zo dat ook de binnenlandse kersensector hinder ondervindt van dit verbod, zodat de aanvoer van Franse kersen dit jaar minder is, met hoge prijzen als gevolg. De kansen voor de concurrenten op de Franse markt nemen hierdoor toe.
De import van biologische kersen is wel toegestaan evenals diepvrieskersen en kersenconserven.
Reactie EU op Frans verbod
Naar aanleiding van het besluit, vond er op 27-28 april een speciale zitting van het PAFF-comité plaats om te bespreken of het voorstel gewijzigd of geannuleerd diende te worden. De Commissie achtte de huidige maatregel buitenproportioneel omdat deze gebaseerd is op de toelaatbaarheid van Dimethoaat in het land van productie, waardoor producenten die aan de Franse regelgeving voldoen eveneens toegang tot de Franse markt ontzegd wordt.
Frankrijk vindt de maatregel wel proportioneel omdat het verbod van tijdelijke aard is en beperkt blijft tot de import van kersen. Vijf lidstaten hebben de Commissie verzocht het besluit te verwerpen. Elf lidstaten hebben gevraagd om een onderzoek naar het middel. Er is een inmiddels een onderzoek in gang gezet.
De Commissie concludeerde dat er geen draagvlak is om de maatregel te verlengen.
Bron : l'Arboriculture Fruitière
Implementatie moeilijk en mogelijke juridische problemen
Veel deskundigen wijzen op de problemen die de invoering van het Franse verbod met zich meebrengt en de zwakke juridische basis ervan. Het opstellen van richtlijnen omtrent het toegestane MRL-niveau daarentegen zou de import van fruit dat over de juiste certificering beschikt mogelijk maken.
Vanwege de vrije handel binnen de EU, is het mogelijk dat kersen die behandeld zijn met Dimethoaat toch op de Franse markt terechtkomen. Wanneer Frankrijk dit bij routinecontroles vaststelt, is het maar de vraag wie hiervoor aansprakelijk gesteld kan worden. Is dit de Franse handelaar, importeur of de Europese transporteur? Analisten zijn bang dat deze onduidelijkheid zal leiden tot complexe juridische geschillen.
Een ander probleem dat mogelijk de kop opsteekt betreft de import van fabriekskersen. Hoewel het verbod de import van verse kersen verbiedt, kent het geen specifieke beperkingen voor de import van fabriekskersen.
Hoe gaat het verder?
Franse fruithandelaren en -importeurs hopen dat de EU-commissie het Franse besluit zal verwerpen op basis van de zwakke juridische onderbouwing en omdat het strijdig is met de Europese vrije handel. In geval Frankrijk voor het Europese Hof gedaagd wordt, zal de juridische procedure nog jarenlang gaan duren. Dit is is eveneens het geval wanneer er een binnenlandse procedure gestart wordt.