Deze week schrijven we over de volgende markten: België, Nederland, Italië, Spanje, Frankrijk, Scandinavië, Polen, Rusland, Israël, Marokko, Zuid-Afrika, Bangladesh, China, Australië, Nieuw-Zeeland, Verenigde Staten, Brazilië, Argentinië, Chili, Mexico.
Belgische markt in crisis
De Belgische handelaren begonnen hoopvol aan het seizoen, maar eindigden met een domper. In het begin van het seizoen lag de prijs voor de industrieappelen nog op een redelijk niveau, maar nu zijn de prijzen voor beide segmenten laag. De Poolse appelen zijn de belangrijkste concurrent van het Belgische hardfruit.
De slechte markt werkt door bij de telers, enkelen gooien de handdoek in de ring, maar de meesten blijven volhouden.
Ook de exportmarkt viel tegen. Vooral India nam veel minder volume af. Waar vorig jaar in deze periode volop gewerkt werd voor de export, komen de orders dit seizoen maar mondjesmaat binnen. De export naar Oost-Europa ligt nagenoeg stil. Daar wordt de markt gedomineerd door Poolse appelen.
Regen tijdens oogst werkt door in Nederlandse appel
Door de regenval tijdens de oogst zijn er dit seizoen meer kwaliteitsproblemen in Nederland, België en Duitsland. Dit zet druk op de onderkant van de markt. De situatie is niet voor iedere appel gelijk. De Elstar loopt bijvoorbeeld goed en heeft weinig problemen. Ook door een groeiende vraag in Duitsland stijgen de prijzen voor de Elstar. Op dit moment gaan de kleine maten voor 45 cent en de grotere voor 70 cent van de hand. Voor Jonagold laten de prijzen een ander beeld zien: maat 70 brengt 40 cent op, grove maten kosten 25 tot 30 cent.
Italiaans seizoen op schema
De appelmarkt in Italië is niet slecht. Een grote associatie rapporteerde dat op 1 maart er nog 897.466 ton appelen op voorraad lag, één procent minder dan vorig jaar. De verkoop van de Gala verloopt zeer goed, met 271.586 ton al vermarkt. Dit ras haalde een record afzet van 24.353 ton voor de maand februari. Ook de Red Delicious haalden die maand een record met 33.433 ton. Van de Golden Delicious lag op 1 maart nog 481.664 ton in de opslag. Ook voor de andere rassen ligt de verkoop op schema.
Ook in Trento ligt de verkoop op schema. De Italiaanse markt vraagt appelen volgens verwachting en Oost-Europa en Spanje bleken goede afzetmarkten in de laatste periode. De sector hoopt dat deze situatie ook in de komende weken aanhoud.
De appelen uit Piëmont zijn zo goed als verkocht. Het seizoen voor de Gala, Granny Smith en Red Delicious is voorbij, Golden en Fuji zitten in de laatste fase.
Spanje importeert meer appelen
De voorraden in Spanje zijn lager dan vorig jaar. In de laatste maanden van 2015 steeg de consumptie van appelen. De Spaanse appelen vullen zo'n 52 procent van de schapruimte, de rest wordt aangevuld met importappelen.
Vorig jaar kwam de Spaanse export uit op 121.657 ton, met een waarde van 89 miljoen euro. Dat is respectievelijk 7,07 procent en 12,47 procent hoger dan in het voorgaande jaar. De import kwam uit op 203.293 ton (+0,6%) met een waarde van 15 miljoen euro (-1,87%). In januari kwam de invoer uit op 15.893 ton (+16,89%) goed voor 12 miljoen euro (+26%). Barcelona en Madrid zijn de belangrijkste importregio's. Italië en Frankrijk hebben met 80 procent het grootste marktaandeel in de import. In augustus wordt het grootste deel geïmporteerd uit Chili, dat dan een marktaandeel van 35 procent heeft.
Franse markt vol Gala
De Franse handel heeft een overvloed aan Gala's beschikbaar en het is nog onduidelijk hoe deze volumes vermarkt gaan worden. Populaire rassen als de Pink Lady zullen naar verwachting snel verkocht zijn, de markt voor de Gala is traag. Algerije is een belangrijke afnemer van de appelen, maar die markt kent problemen. Daardoor is nog onzeker hoeveel volume die markt zal afnemen. De Afrikaanse markt laat positieve signalen zien, maar hoewel de vraag daar goed is, vormen de douaneformaliteiten een probleem.
Scandinavië stapt over naar overzees
De aanvoer van appelen uit Frankrijk en Italië remt af, de Scandinavische markt zal binnenkort overstappen op import van het zuidelijk halfrond. Hoewel het grootste deel van de appelen uit Chili en Brazilië wordt ingevoerd en het nog te vroeg is om goed te voorspellen wat het seizoen gaat doen, vertelt een handelaar wel dat er minder uit Zuid-Afrika ingevoerd wordt. De droogte in Zuid-Afrika pakt niet nadelig uit voor de Scandinavische markt, die een voorkeur heeft voor de kleinere maten (120-130). Prijstechnisch is er weinig verandert ten opzichte van vorig jaar; de prijzen zijn hoog. De Deense markt geeft de voorkeur aan de Pink Lady en de Gala, daarnaast zijn er lokaal geteelde appelen beschikbaar. De Deense consument heeft duidelijke prioriteiten bij het doen van de boodschappen: eerst biologisch, dan Deens of Europees en dan pas overzees.
15% meer appelen in Poolse bewaring
De voorraden in Polen zijn momenteel 15 procent hoger dan vorig jaar en de markt is rustig. Op de binnenlandse markt doen de appelen het goed, ook omdat de importappelen prijzig zijn. Op exportgebied heeft het land de afgelopen tijd vol ingezet op nieuwe markten om het verlies van de Russische markt op te vangen. Zo zijn onder andere Vietnam, Singapore, Hong Kong, India, Maleisië en Egypte aan de exportlijst toegevoegd. Met name Egypte lijkt een interessante markt voor de Poolse appelen.
Rusland: smokkel zet door
Ondanks de gesloten grenzen blijft komen er nog altijd volumes groenten en fruit de grens over. Wekelijks worden enkele tonnen, met name appelen uit Polen, onderschept en vernietigd. De smokkel is gunstig voor zowel de Russische als de Poolse markt. "Ze moeten kopen, wij moeten verkopen," vertelt een Poolse handelaar.
Israël kiest voor Anna
De Israëlische telers richten zich vooral op de lokale markt. Het grootste deel van de oogst is bestemd voor de versmarkt, een klein deel gaat naar de industrie. De markt heeft een omvang van meer dan 100.000 ton appelen op jaarbasis, met een waarde van 700 miljoen NIS (163 miljoen euro). Naast de binnenlandse teelt wordt er ongeveer 10.000 ton aan appelen geïmporteerd, vooral uit de Verenigde Staten en Europa.
De vraag naar appelen piekt in september, dan ligt de vraag gemiddeld 50 procent hoger dan in de andere maanden. Reden daarvoor zijn de tradities rond het Israëlisch Nieuwjaar, Rosh Hashana. Deze piek valt samen met de piek in de oogst, waardoor de prijzen op een redelijk niveau kunnen blijven. De prijzen stijgen dan in de supermarkten van zo'n 1,80 euro per kilo naar 2,50 euro per kilo.
Vooral de lokaal veredelde Anna appel is populair. Andere geliefde rassen zijn de Golden, Starking en Granny Smith. Naast de Anna zijn er weinig variëteiten die staande kunnen blijven in het warme klimaat.
Marokko: zoeter is beter
Het seizoen loopt op zijn einde. In augustus en september start het volgende seizoen. Appelen staan in de top 3 van populair fruit in Marokko, samen met citrus en bananen. Populaire rassen zijn Gala, Golden en Red. Marokkanen houden van zoete appelen, een Granny Smith doet het slecht in deze markt. Export is er vooral naar het Midden-Oosten en Afrika, waar de appelen het gat in het Zuid-Afrikaanse seizoen vullen.
Zuid-Afrika goed seizoen ondanks droogte
Ondanks al de weersomstandigheden in het land, is het een positief seizoen. Er waren wat zorgen om de maat en de kleur, maar dat heeft geen gevolgen voor de markt, vertelt een handelaar. De oogst begon dit jaar iets eerder. Europa en het Midden-Oosten zijn de belangrijkste exportmarkten. Het zijn vooral nog de Cripps' Pink, Pink Lady, Cripps' Red en Fuji die nog geoogst moeten worden. Dit jaar zijn ook Royal Gala en African Carmine naar China verscheept. De Afrikaanse markt is uitdagender dit jaar. De lage olieprijs werkt door in de hardfruitmarkt. Alleen de export naar Angola was in week 13 al 70 procent lager dan in dezelfde week een jaar eerder. In Europa wordt het seizoen dankzij bewaartechnieken steeds langer, waardoor er minder ruimte is voor Zuid-Afrikaanse appelen.
Bangladesh: appelen verliezen van mango
Fuji, Gala en Golden zijn de populairste rassen in Bangladesh. De appelen worden geïmporteerd uit onder meer China, Zuid-Afrika en Brazilië. De prijzen zijn dit jaar tevredenstellend. Af en toe zijn vraag en aanbod niet in balans. Zeker als de mango's op de markt komen, daalt de vraag naar ander vers fruit. Een importeur denkt dat Europese appelen een goede positie kunnen verwerven op de markt.
China opent grenzen voor alle appelen uit VS
De opslag in China ligt vol, dat resulteert in lage prijzen en prijsspeculatie. Sinds het begin van de oogst in het najaar zijn de prijzen fors onderuit gegaan. De nieuwe oogst kwam binnen op een overspoelde markt. In het seizoen 2015/2016 stijgt de oogst met vijf procent en komt naar verwachting uit op 43 miljoen ton. Dankzij investeringen in opslagfaciliteiten zijn de appelen langer beschikbaar.
De lage prijzen joegen de vraag uit Zuidoost-Aziatische landen aan, wat de export bevorderde. De vroege rassen als Gala en Red Star deden het goed in landen als Bangladesh en Thailand. Ook India is een groeimarkt, vooral voor de middelgrote Fuji. De export naar Indonesië viel terug. De Indonesische regering investeert in meer zelfvoorziening, waardoor China een belangrijke exportmarkt verloor.
Import komt vooral uit Chili, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. In totaal wordt er dit seizoen verwacht dat er 100.000 ton appelen ingevoerd worden, bijna het dubbele van vorig jaar. De restricties op invoer uit de VS zijn opgeheven, waardoor alle appelrassen toegang hebben. In ruil daarvoor kregen de Chinese appelen toegang tot de Amerikaanse markt.
Clubrassen krijgen voet aan de grond in Australië
De laatste jaren hebben de clubrassen als Jazz en Kanzi meer marktaandeel verworven in de markt. daarnaast is er een nieuw ras, de Kalei, geïntroduceerd. Het huidige seizoen verloopt goed, zowel in volumes als in vraag. De oogst is dit jaar normaal, waardoor telers goede prijzen krijgen. Jaarlijks wordt er zo'n 220.000 ton appelen geteeld, met Pink Lady, Granny Smith en Royal Gala als belangrijkste rassen.
Ook de export doet het goed, hoewel met een aandeel van 2 procent dit nog een kleine markt is. Belangrijkste oorzaak daarvoor is de hoge koers van de dollar. Op exportgebied zien de handelaren veel kansen in de Aziatische markt, met name Thailand, maar ook het Midden-Oosten en India zijn groeimarkten. De Chinese grenzen zijn nog gesloten voor het Australisch hardfruit.
Nieuw-Zeeland focust op Azië
Volgens telers zijn de omstandigheden goed geweest, wat resulteert in een goede oogst en een goede kwaliteit. In Hawke's Bay droegen warme najaarsdagen en koele nachten bij aan de kleuring van de appelen. De oogst van de Royal Gala oogst is binnen, nu volgende de Breaburn, Fuji en Granny Smith. De belangrijkste markten liggen in Azië en Noord-Amerika. De Europese markt heeft door de wisselkoers minder interesse van de telers. Op de Europese markt zijn de opbrengsten voor de telers, door de wisselkoers, soms de helft van de opbrengst in Azië of de VS.
Weinig import Verenigde Staten
De Amerikaanse markt ziet nog weinig import, de meeste appelen op de markt zijn van binnenlandse teelt. Vooral aan de Westkust zijn het de Amerikaanse appelen die de markt domineren. Aan de Oostkust zijn drie keer meer importappelen verkrijgbaar dan vorig jaar. De belangrijkste oorzaak daarvoor is dat er vorig jaar uitzonderlijk veel binnenlandse appelen tegen lage prijzen beschikbaar waren. Daardoor hadden importappelen geen kans. Wanneer de retail omschakelt naar import is niet helemaal duidelijk. Dat is mede afhankelijk van de kwaliteit van het binnenlandse fruit in opslag.
Brazilië wil weer exporteren
Fuji en Gala hebben een marktaandeel van 90 procent in de appelteelt in het land. De vroege rassen worden in midden december geoogst, daarna volgen de Gala's in februari en halverwege maart de Fuji. De Braziliaanse markt kent een gat tussen het oude en het nieuwe seizoen, waardoor de vroege rassen extra aantrekkelijk zijn. Deze rassen vallen precies in dat gat. Het grootste deel van de 1,2 miljoen ton appelen wordt op de binnenlandse markt gebracht, slechts 10 procent wordt over de grens verhandeld. Dat heeft vooral te maken met de wisselkoers. Pakweg vijf jaar geleden werd er meer geëxporteerd. Voor de komende jaren wil de sector de export weer oppakken, de wisselkoers is gunstiger.
Argentinië verwacht meer export
De Argentijnse sector verwacht meer appelen te kunnen exporteren in de komende tijd dankzij de nieuwe regering. Op dit moment wordt 35 procent van de oogst geëxporteerd. De belangrijkste markten zijn Europa, Brazilië en Rusland. De productie valt door El Nino dit jaar 30 procent lager uit.
Chili: seizoen loopt volgens plan
De oogst begon in februari. De ramingen lijken te kloppen, hoewel de kwaliteit iets lager uitvalt. Chileense handelaren verwachten een groei van 10 procent. De belangrijkste exportmarkten zijn Verenigde Staten, Europa en Azië. Jaarlijks exporteert het land zo'n 50 miljoen dozen.
Mexico beschermt telers met importheffing
De Mexicaanse regering stelde enkele maanden geleden een importbelasting op Amerikaanse appelen in. Hierdoor kon de prijs voor de Mexicaanse appel omhoog, wat ten gunste kwam van de telers. Binnenkort moet de regering een nieuwe beslissing nemen over de heffing.
Een grote appelteeltregio is Chiuahua, waar 3000 telers, verdeeld over 20 associaties, op zo'n 30.000 hectare appelen telen. De regio kent periodes met zware regenval en hagel. Daarom is een deel van het areaal beschermt tegen hagel met netten, maar lang niet elke teler kan die investering doen. Jaarlijks worden er 20 miljoen dozen verpakt. Dankzij de goede opslagfaciliteiten kunnen de appelen jaarrond worden aangeboden.
In de regio San Joaquin werkt de regering aan een verdubbeling van de appelproductie. Jaarlijks wordt er 400 ton appelen geteeld, waarbij zo'n 80 families in de regio betrokken zijn. Op verschillende manieren probeert de lokale regering de appelteelt te bevorderen en meer mensen te interesseren voor deze teelt.
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan avocado's centraal.