Citrus greening bedreigt Florida grapefruit, revival Texas?
Opvallend in het wereldwijde grapefruitverhaal is dat Aziatische landen over het algemeen hogere prijzen over hebben voor grapefruit in vergelijking met Europese afnemers. Dat maakt Azië heel aantrekkelijk als afnemer. Er zijn ook wel risico's, want de transittijd is lang.
De wereldwijde grapefruitconsumptie daalt en dit komt ook doordat studies aantonen dat grapefruit niet altijd samengaat met bepaalde medicijnen. Toch zien de meeste productielanden nog genoeg kansen om de consumptie te laten stijgen in de toekomst. Prijzen zijn momenteel goed in de verschillende landen. Door de hoge dollarkoers is export van overzee naar bepaalde landen vrij prijzig. Daarnaast is het grapefruit logistiek gezien niet van het ideale formaat en passen er ook niet veel dozen op een pallet. Dat maakt het kostenplaatje vrij hoog. Toch schijnen de meeste afnemers het geld ervoor over te hebben. Op het gebied van kwaliteit schijnt Florida de beste grapefruit te hebben. Qua prijzen heeft Florida wel last van Europese leveranciers. Ook Zuid-Afrika is over het algemeen lager in prijs dan Florida. Naar verwachting zullen zij zich ook steeds meer op Europa gaan focussen.
Zuid-Afrika - droog en productiedaling
De belangrijkste productiegebieden, Hoedspruit en Letsitele, die zo'n 60% van de grapefruitproductie voor haar rekening nemen. Een groot deel van telers was ook geraakt door hagel in november waardoor de voorspellingen van het seizoen erg tegenvielen. Sommige telers zijn hierdoor de hele productie kwijtgeraakt. In totaal wordt de productiedaling geschat tussen de 30 en 50%.
Het gebrek aan regen en water zorgt ervoor dat dit een slechte invloed heeft op de productie en de maatvoering. De grapefruitoogst zal ondanks de droogte op tijd van start gaan, zo rond midden april. Het oogsten zal tot eind juni doorgaan en naar verwachting zal de kwaliteit van de producten goed zijn.
Azië is ook een belangrijke markt voor Zuid-Afrika en zij hebben een voorkeur voor medium tot grote maten. Deze zullen dit jaar amper beschikbaar zijn. China en Korea betalen goede prijzen, dus die markten krijgen vaak prioriteit. Japan daarentegen past niet meer zo in het exportplaatje van Zuid-Afrika, dus daar gaat minder naartoe. De wisselkoers zorgt er ook voor dat de verzendingen naar Japan niet zo rendabel zijn. Naar Europa gaat ook nog een groot deel van de Zuid-Afrikaanse productie. De vraag in Europa is gestabiliseerd na enkele jaren met overschotten.
Noord-Amerika - Florida heeft last van citrus greening
Citrus greening is een groot probleem in Florida en zorgt ervoor dat de productie jaarlijks daalt. Het seizoen zal ook eerder zijn afgelopen. De evolutie dat het seizoen eerder stopt is ook al jaren aan de gang. Half maart worden de laatste volumes verpakt. De raming voor dit seizoen was 10,5 miljoen dozen en dat is zo'n 20% lager dan vorig seizoen toen er nog 12,9 miljoen dozen werden geproduceerd. Door de kleinere volumes zijn de prijzen het hele seizoen erg hoog geweest. De concurrentie uit Europese productielanden neemt jaarlijks toe, omdat die goedkopere grapefruit aanbieden. Daarom focust Florida meer op Aziatische landen, met name Japan en Korea.
Texas komt terug
Lange tijd geleden exporteerde Texas veel grapefruit naar Europa, maar na een hevige periode van vorst in de jaren 80, kreeg Florida de overhand en 'pakte' Europa als het ware af van Texas. Florida is in Europa nu de marktleider in het grapefruitverhaal en Texas stuur nu al ruim 25 jaar geen grapefruit meer naar Europa. Er lijkt nu verandering te komen in de situatie aangezien Florida kampt met citrus greening en dit zorgt voor een lagere productie. Texas ziet veel kansen om weer naar Europa te gaan exporteren. De subtropische weersomstandigheden in Texas zijn vergelijkbaar met Florida. Het is daar dus warm, vochtig en veel regen. Texas vindt ook dat ze op kwalitatief gebied op hetzelfde niveau zitten als Florida. Het uiterlijk van Texas is niet heel mooi, maar de grapefruit is sappig en goed van smaak.
Het ras Rio Red wordt in Texas veel geproduceerd. De variëteit is vergelijkbaar met die van Star Ruby, al is de Rio red veel donkerder van vruchtvlees. Het grootste deel wordt nu nog vermarkt in het eigen land. Texas ziet dus veel potentie als Florida wegvalt en breidt jaarlijks het areaal uit. Toch vindt Texas Europa wel een moeilijke markt omdat Europa veel eisen stelt aan kwaliteit en verpakking. Er moet veel aandacht worden besteed aan dat soort zaken en daarnaast duurt de verscheping vrij lang.
Mexico - consumeert het meeste zelf
Voor Mexico sprak men in 2014/2015 over een productie van 432.000 ton grapefruit. De oogst valt dit jaar wat hoger uit. Er wordt zowel rode als witte grapefruit geteeld. Veracruz is de belangrijkste regio voor grapefruitteelt. Minder dan de helft van de Mexicaanse grapefruitproductie wordt geëxporteerd. Volgens telers is de Europese vraag goed en dit zorgt voor een opleving in de prijzen.
China - hogere productie
In China groeit grapefruit in de regio Fujian en andere zuidelijke plaatsen met een warm klimaat en overvloedige regenval. Het grootste gedeelte van de volumes is beschikbaar in oktober en november, maar ook in februari is er nog eigen productie op de markt. De productie in Fujian steeg met 30% dit seizoen door goede weersomstandigheden. Hierdoor daalden de prijzen met 20%. Het binnenlandse seizoen komt nu ten einde en het importseizoen zal binnenkort starten. In maart zullen er volumes uit Israël arriveren. De prijzen van binnenlands grapefruit zullen naar verwachting stijgen en ook de importprijzen zullen wat gaan stijgen de komende weken. Om jaarrond grapefruit te leveren importeert China grapefruit uit de VS, Israël, Argentinië en Zuid-Afrika. De meest populaire importlanden zijn Israël en Zuid-Afrika. Deze landen hebben lange productieseizoenen.
Australië - nichemarkt
In Australië is grapefruit een nichemarkt. Het areaal is klein en er zijn maar enkele telers die dit fruit produceren. Australiërs zijn er zelf ook niet zo bekend mee. Rond april begint de oogst en tot nu toe ziet de kwaliteit er goed uit. Het seizoen voor rode rassen duurt van april tot augustus en voor de witte variëteiten van juli tot september. De groeicondities waren goed en ook over de maatvorming zijn telers te spreken. De grapefruit wordt afgezet in binnenlandse supermarkten. Ander citrus is een stuk populairder in Australië. De vraag naar mandarijnen neemt jaarlijks toe.
Rusland - positief
In Rusland liep het grapefruitseizoen vorig jaar goed. Zuid-Afrika leverde goede maten en prijzen waren stabiel. Normaal gezien was Turkije een belangrijke leverancier, maar die is nu geboycot. De consumptiepiek in Rusland ligt meestal aan het einde van de lente. Grapefruit is niet zo populair als ander citrus.
Israël - last van Europese concurrentie
Israëlische grapefruit is beschikbaar van september tot juli. van november tot januari is er vaak sprake van lage prijzen omdat het land op exportgebied dan last heeft van Turkije en Spanje. Momenteel zijn de prijzen weer aan het stijgen en naar verwachting zal dit tot maart aanhouden. Om de moeilijke wintermaanden te overleven, focust Israël in die maanden met name op Aziatische markten. Deze landen geven vaak veel hogere prijzen dan Europese afnemers, maar er zijn risico's verbonden aan de export. Zo duurt het verschepen erg lang en is het een 'moeilijke' markt.
Turkije - lage eigen consumptie
Naar verwachting zal de productie voor seizoen 2015/2016 lager uitvallen. Doordat de consumptie in Turkije jaarlijks daalt, heeft Turkije ook besloten om de productie op een lager pitje te zetten. Grapefruit is in Turkije ook negatief in het nieuws geweest en dat zorgt raakt de vraag duidelijk. De vraag uit andere landen daarentegen is er wel en zo'n 80% van de productie wordt geëxporteerd. Vergeleken met 2014 is de export in 2015 gedaald. Rusland is een belangrijke afnemer.
Frankrijk - moeizame winter
In december was de grapefruitmarkt in Frankrijk vrij moeizaam, maar vanaf januari gaat het beter. De import is wat kleiner en de vraag ligt hoger. Vanuit Florida zullen er volumes komen tot midden april en dat zal goed aansluiten op het Zuid-Afrikaanse seizoen dat naar verwachting eind april van start zal gaan. Florida wordt gezien als de top grapefruit, maar door citrusgreening zal er de komende jaren minder vandaan komen. Momenteel zijn er in Frankrijk ook grapefruit uit Israël en Turkije beschikbaar, die worden verkocht voor respectievelijk 14 euro en 9 euro per doos. Spanje verkoopt een doos voor 11 euro.
Nederland - opleving
In november 2015 startte het Florida grapefruitseizoen in Nederland. Dit jaar was sprake van een naadloze aansluiting op het Zuid-Afrika seizoen met beperkt aanbod in de markt. Ondanks positieve vooruitzichten verliepen de maanden november en december qua verkopen niet geheel zoals verwacht, maar was in januari een ommekeer zichtbaar. De prijzen zijn nu hoger en het prijsniveau wordt versterkt door de dollar/euro koers. Eind april zullen naar alle waarschijnlijkheid de laatste grapefruits in Rotterdam arriveren.
België - groot fan van Florida
Belgen hebben een duidelijke voorkeur voor Florida grapefruit en men geeft er ook goede prijzen voor. Het Zuid-Afrikaanse seizoen liep in oktober af en had historisch hoge prijzen. Toen Florida kwam was de markt leeg, dus de start van het seizoen was goed. De verkoop van grapefruit zit ondanks de hoge dollarkoers momenteel op niveau. Het seizoen is evenwichtig ten opzichte van vorig jaar en de vraag is normaal. Het aanbod op de markt is kleiner dit seizoen en daardoor liggen de prijzen hoog. Geen enkele grapefruit is zoals die van Florida, vinden Belgen. Ook de Texas grapefruit kan er niet aan tippen. De volumes uit Florida verminderen ieder jaar door citrusgreening. Er wordt wel verwacht dat er voldoende voor de Europese markt blijft.
Italië - nieuw ras
Italië teelt zelf grapefruit, maar importeert ook veel grapefruit, met name uit Zuid-Afrika. Het land exporteert ook een deel van de eigen productie. In 2016 komt er een nieuw ras op de markt met oranje vruchtvlees, die bestemd is voor de bewerkte sector. Het is een kruising tussen een clementine en een grapefruit.
Spanje
De Spaanse grapefruitproductie is vrij stabiel gebleven in seizoen 2014/2015. De grootste productieregio is Murcia. Net als andere citrussoorten daalde de grapefruitproductie dit jaar licht door de extreem warme weersomstandigheden. Anderzijds lijkt het areaal juist te stijgen in Muria, de belangrijkste grapefruitregio waar de bekende rassen als Star Ruby en Ruby Red worden geteeld. Ook voor volgend seizen staat er weer een uitbreiding gepland. Een exporteur vertelt dat de vraag stijgt in Europa, hoofdzakelijk in Frankrijk en Duitsland.
De prijzen in Spanje zijn beter dan vorig seizoen en de vraag is stabiel. Er wordt een goede vraag vanuit Frankrijk verwacht, omdat de Californische oogst tegenvalt en Frankrijk vanoudds een grote importeur uit Californie is. De Russische boycot heeft zeker invloed op de markt van grapefruit, hoofdzakelijk van de grote maten.
Cyprus
Cyprus is de tweede grootste leverancier van grapefruit in Europa. Het land staat bekend om de variëteit White Marsh Seedless. Om aan de vraag van rode rassen te voldoen, heeft men recent nieuwe aanplantingen gedaan.
Wereldmarkt
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan granaatappelen centraal.