VS: goede vraag, maar lage aanvoer
Het jaar begon met een goede start van het uienseizoen. Een goede vraag en een beperkte aanvoer karakteriseren de markt. Vorig jaar werden er kleinere uien geoogst, waardoor er op dit moment een grote vraag is naar de grotere maten. In 2015 werden er meer uien aangeplant, maar extreem weer reduceerde de oogst. Met name voor de bewaaruien zijn er kwaliteitsproblemen.
Als gevolg stijgen de prijzen gestaag. Een handelaar vertelt dat er een tekort is aan witte en rode uien, ook de prijzen voor de gele uien zijn gestegen. De gele uien brengen op dit moment zo'n 10 dollar op, normaal ligt de prijs in deze periode van het jaar tussen de 7 en 10 dollar. Witte uien brengen zo'n 26 tot 28 dollar op voor een baal van 25 lbs (zo'n 11 kilo).
Over enkele weken begint het seizoen met de nieuwe oogst uit Mexico, daarna volgen de Amerikaanse staten Texas (in maart) en Arizona en Californië (in mei). De overlap tussen de bewaaruien en de nieuwe oogst zal naar verwachting de markt niet verstoren.
Kleiner volume uien in Mexico
Veel neerslag in Centraal-Mexico reduceerde de oogst vorig jaar. Door de lagere aanvoer is er een grote vraag ontstaan naar de uien uit de VS, waar ook een kleiner volume beschikbaar is. De vraag uit Mexico gaat wel afnemen met de start van het seizoen in Tampico.
Peru eindigt zoete uien seizoen
Het seizoen voor de zoete uien in Peru loopt op haar einde. Het seizoen loopt van augustus tot januari. Ondanks de effecten van El Niño zijn de resultaten tevredenstellend, vertelt een teler. Het was een goed seizoen, hoewel minder dan verwacht. El Niño resulteerde in veel wisselvallig weer. De belangrijkste markt voor de zoete uien is de VS, goed voor 70 procent van de export. Daarnaast is Europa een grote bestemming, met binnen het continent Nederland en Spanje als koplopers. Daarnaast is de Zuid-Amerikaanse markt een bestemming voor de uien.
Europa minder aantrekkelijk voor Argentinië
De start van het seizoen staat voor de deur. Het grootste deel van de export gaat naar Brazilië. De uitvoer naar Europa staat de laatste jaren onder druk, doordat de prijzen op de Europese markt te laag zijn voor de Argentijnse telers.
Import concurrent Australische teelt
Telers in Australië worden geconfronteerd met lagere omzetten door de aanhoudende concurrentie van importuien. Voor het vierde jaar op rij moeten de telers de strijd aanbinden met de uien van over de grens. De teelt in Australië kende een goed jaar met een goede oogst en kwaliteit. De "onnodige" importuien uit de Verenigde Staten drukken de prijzen voor de binnenlandse teelt. Prijzen voor de importuien zouden rond de 6 dollar voor 10 kilo liggen.
Daarnaast zijn er zorgen over de gebruikte labels op de importuien. Die zijn lang niet altijd duidelijk, waardoor consumenten ten onrechte de importuien aanzien voor Australisch product, zo is het verwijt.
Het zijn vooral de telers in Queensland die last hebben van de importuien. De aankomst van de uien over zee valt samen met de start van het seizoen in de regio. Via een sneeuwbaleffect krijgt de hele sector met de gevolgen te maken, legt een handelaar uit.
De telers in Queensland en New South Wales oogsten een goede kwaliteit. In Zuid-Australië en Tasmanië staat de start van het seizoen voor de deur. De eerste uien uit Zuid-Australië komen op de markt.
Nederland exporteert record volume
Op de wereldmarkt heeft Nederland een aandeel van 15 procent. In productieareaal volgt het land echter op een twaalfde positie met 30.000 hectare zaai- en plantuien. Vrijwel alle geoogste uien (95%)worden dan ook geëxporteerd. Bij de boer ligt de prijs voor de uien rond de 20 cent, een goede prijs net als aan het begin van het seizoen. Als de prijs verder stijgt, vallen enkele exportmarkten af.
Voor de export is de kwaliteit een belangrijke factor. Het is dan ook afwachten hoe de uien uit de opslag komen. Bij lagere kwaliteit vallen bepaalde bestemmingen af. Volgens berichten is de kwaliteit uiteenlopend van goed tot twijfelachtig. Voor de grote maten valt de interne kwaliteit tegen.
De export loopt dit seizoen goed. Tot week 50 van 2015 is er 500 miljoen kilo uien vanuit Nederland verscheept, een record volume. Senegal en Brazilië - dat met een extreme vraag vorig seizoen het Nederlandse uienseizoen redde - waren de grootste kopers. De uitvoer naar Brazilië verdrievoudigde bijna: van 11.460 ton in 2014 naar 31.101 ton in week 50 van 2015. Begin van het jaar sluit Senegal traditioneel haar grenzen, maar in de kerstweek gaf Senegal aan nog 20.000 ton aan importlicenties af te geven.
Wat de tweede helft van het seizoen brengt blijft speculeren. Zeker is dat de Russische markt, in andere jaren een grote afnemer in de tweede helft, dicht is. Daarnaast ligt in Oost-Europa de uienoogst een stuk lager. Ook in andere delen van Europa zijn er beduidend minder uien beschikbaar. Het AMI becijferde zo'n 500.000 ton minder in Europa en daarbij was de stijging in Nederland opgenomen. Traditioneel gaat in de tweede helft van het seizoen de laatste jaren minder uien weg. De verhouding is 55%/45%. Rond de eeuwwisseling lag dat precies andersom, maar dat is trendsgewijs omgeslagen omdat Afrika steeds meer is gaan afnemen in de eerste helft, samen met een aantal bestemmingen in Azië en Midden-Amerika en in de tweede helft bestemmingen in Oost-Europa en Rusland juist minder uien afnamen.
Exporteurs zien de toekomst van de Nederlandse uiensector met veel vertrouwen tegemoet vanwege de goede teeltgebieden, aanwezige kennis van veredeling tot mechanisatie en export en de unieke logistieke positie. De laatste jaren gingen Indonesië en Panama open voor Nederlandse uien. China staat op de lijst voor markttoegang, maar moet wachten op enkele groentendossiers omdat maar één product per land wordt behandeld. Colombia sloot drastisch de grens voor Hollandse uien, door andere interpretatie van de regels. India is open voor Hollandse uien en daar worden ook voorzichtig de eerste verkenningen uitgevoerd door de exporteur.
Warm weer bepalend voor Spaanse uienmarkt
Door de hittegolven en regen in het voorjaar is de beschikbaarheid van uien in Spanje niet optimaal. Met kleine voorraden en een goede vraag naar met name de grote maten stijgen de prijzen voor de uien. De kwaliteit van de uien is acceptabel, volgens experts. Naar verwachting zullen de prijzen hoog blijven tot het einde van het bewaarseizoen. De grote maten brengen zo'n 60 cent per kilo op, voor de middelgrote ligt de prijs tussen de 35 en 45 cent per kilo. Ook de inkoopprijs van de uien is hoog, waardoor de marges onder druk staan en handelaren met een eigen voorraad een voordeel hebben.
Europa, vooral het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, blijft de belangrijkste markt voor de Spaanse uien. In Brazilië zijn de Spaanse uien ook gewild. Spanje heeft het voordeel dat het als een van de weinige landen maten tot 90 en 100 kan leveren.
De hoge temperatuur in Spanje van dit moment veroorzaakt problemen voor de uien in opslag. Ziektes en schimmels ontwikkelen zich sneller, waardoor de houdbaarheid van de uien terugloopt. Het nieuwe seizoen, dat officieel in april begint, kan door het warme weer eerder aanvangen.
Britse uienmarkt verwacht tekorten grote maten
De prijs in het Verenigd Koninkrijk ligt net boven het gemiddelde. Het grootste deel van de Britse uienmarkt bestaat echter uit contracten voor supermarkten, die geen hinder ondervinden van prijsfluctuaties. Het volume op de vrije markt is daardoor gering. Een Britse handelaar uit zijn zorgen over de situatie op de Europese markt. Volgens de handelaar zijn met name Oost-Europese handelaren terughoudend met leveren van uien. Ze gaan er vanuit dat de markt voor alle maten zal stijgen, maar de Britse handelaar denkt dat dit alleen voor de grote maten op gaat.
Teleurstellende markt in Italië
De beschikbaarheid in Italië is beperkt, afgelopen jaar viel de oogst lager uit dan verwacht. In Bologna is de markt voor rode uien uit Tropea goed, met prijzen rond de 2,50 euro per kilo. Bewaaruien (rode, gele en witte) brengen rond de 50 tot 70 cent per kilo op. De prijzen zijn daarmee boven gemiddeld. Door de hoge temperatuur is er een uitval van 10 tot 15 procent. Uienhandelaren proberen de prijzen op te krikken, maar zijn daarin niet erg succesvol. Witte uien (maat 6-8) brengen 55 cent per 10 kilo op. Importuien, bijvoorbeeld gele uien uit het Verenigd Koninkrijk (maat 70-80) brengen 28 cent op.
In het algemeen valt de kwaliteit tegen. Daardoor worden de uien van goede kwaliteit snel verhandeld. In de komende weken wordt een goede markt verwacht voor de Borettana ui. De markt voor de sjalotten is teleurstellend.
Belgische productie minimaal
Voor de uien is België grotendeels afhankelijk van de import uit Nederland. De binnenlandse productie is veel lager dan de consumptie, supermarkten importeren veel uien uit Nederland. De uienteelt produceert vooral voor de industrie en niet voor de supermarkten.
Franse uien voor lokale markt
De Franse uienproductie staat op ongeveer 245.000 ton. Het grootste deel van dit volume wordt in het land geconsumeerd. De prijzen liggen voor de witte uien op 80 cent per kilo. Rode en gele uien brengen respectievelijk 50 cent en 1,20 euro per kilo op.
Duitse markt rustig
De Duitse uienmarkt verloopt rustig met stabiele prijzen. Duitse uien domineren de markt, het aanbod wordt aangevuld met Nederlandse uien. In München is er ook aanvoer uit Oostenrijk.
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan komkommers centraal.