Brazilië, water tekorten mogelijke bedreiging
Hoewel het Zuid-Amerikaanse land voor het vierde jaar op rij getroffen wordt door droogte en een El Niño, hebben veel meloenentelers hun voorzorgsmaatregelen genomen om het waterprobleem op te lossen.
Ook de gunstige wisselkoers belooft een goed exportseizoen voor de meloenen. De export begint in deze weken op gang te komen met verschillende telers die de eerste containers verschepen naar Europa, de Verenigde Staten, de Verenigde Arabische Emiraten en Rusland. In week 32 werden de eerste gele meloenen naar Europa verscheept. De ramingen spreken van een stijging in volume van 18% van de gele meloenen. Het volume Galia is stabiel, Canteloupe verliest 10%. Watermeloen doet het uitzonderlijk goed met een exporttoename naar Europa van 90%. Piel de Sapo begon in week 34, met een verwachte daling in het volume van 20% ten opzichte van vorig jaar. Naast Europa is Canada een goede markt voor deze meloenen.
"Ik ben op het veld geweest en het ziet er geweldig uit", vertelt een teler. "Normaal sterft een meloenplant tijdens de oogst, maar dit jaar staan de planten nog vol in het blad. Prachtige donkergroene bladeren. Ook de smaak en het brixniveau van de meloenen is geweldig."
Sinds week 32 heeft Brazilië al 1942 containers naar Europa verscheept, daarvan hadden 1015 containers de bestemming Rotterdam, 822 voor de Britse markt en 29 voor Spanje.
De World Food Moscow was een gelegenheid om de Russen kennis te laten maken met de Gele meloen. "De Gele meloen is een exoot in hun ogen", vertelt een teler die de beurs bezocht. "Ze zijn gewend aan grote, aromatische meloenen met een goede smaak, maar zachter dan de onze. Maar onze proefdemo was een groot succes."
Ook Dubai lijkt een veelbelovende markt. Een handelaar vertelt na de Fruit Logistica de eerste meloenen naar het Emiraat gevlogen te hebben. De Emirati hebben de meloenen met open armen ontvangen en vragen nu om containers, vertelt de handelaar.
Om de Braziliaanse meloenen te promoten, bezoeken handelaren beurzen wereldwijd: de WOP in Dubai, Fruit Attraction in Madrid, PMA Fresh Summit in Atlanta.
De cijfers over de export laten zien dat er meer volume verscheept wordt. Waar in 2014/2015 tot week 39 zo'n 452,5 ton verscheept werd naar Europa, staat de teller voor dit jaar al op 643 ton. Grofweg de helft van dit volume komt aan in de haven van Rotterdam, goed voor 385 ton. Gedurende deze weken is Europa de belangrijkste exportmarkt, de VS en Canada nemen nauwelijks meloenen af.
Op rassenniveau is een duidelijke spreiding te zien binnen Europa. Zo gaan Rotterdam en het Verenigd Koninkrijk duidelijk aan kop met de import van vrijwel alle meloenen, behalve de Piel de Sapo. Waar Spanje nauwelijks van de andere rassen importeert, is de importstroom van Piel de Sapo vrijwel volledig bestemd voor de Spaanse havens.
Honduras en Guatemala verwachten verliezen
De meloenensector in Honduras en Guatemala verwachten grote verliezen dit jaar. Door zware regenval is de oogst beschadigd en valt het volume naar verwachting 30 tot 40 procent lager uit. De definitieve cijfers over de productie worden in de komende weken verwacht, dan moet ook meer duidelijkheid volgen over de verliezen. De prijzen kunnen wellicht hoger uitvallen dan in voorgaande jaren.
Israël begon seizoen met luxeprobleem
De meloenenteelt in Israël valt in twee delen uiteen: bestemd voor de export en bestemd voor de binnenlandse markt. Voor de binnenlandse markt worden verschillende rassen geteeld, voor de export draait het alleen om de Galia. Het land telt een klein aantal telers met een totale opbrengst tussen de 1200 en 1500 ton. De exporteurs zijn tevreden over het begin van het exportseizoen. Met een bijna lege markt in Europa en beperkte volumes uit Brazilië kon de export profiteren van een goede marktsituatie. De Israëlische handel had echter een luxeprobleem, want ook de binnenlandse markt was leeg. "Dus waarom zou je het risico van export nemen, als je op de binnenlandse markt ook goede prijzen kunt krijgen", vraagt een handelaar zich hardop af. Het gevolg was een lager exportvolume.
De hoge temperatuur in Israël veroorzaakt tekorten aan verschillende producten. Commodities als meloenen, tomaten en komkommers brengen veel op. Tot slot trekken ook de feestdagen, onder andere Soekkot, die midden in het seizoen vallen een wissel op de handel, met name op logistiek terrein. Hoewel er fruit beschikbaar is, is het lastig om de logistiek te organiseren.
Frans Charentais seizoen geen topjaar
De Fransen hebben de het seizoen van de Charentais, de belangrijkste meloen in Frankrijk en een Canteloupe-variëteit, deze week afgerond. Het seizoen loopt ongeveer van juli tot september. Dit jaar gaat niet de boeken in als een top jaar, met over het algemeen lage prijzen, maar een goed volume. Frankrijk telt ongeveer 14.000 hectare Charentais meloenen met een opbrengst van 240.000 ton.
Italië positief seizoen ondanks moeizame start
In week 39 sloot het seizoen in Verona en Mantua af, daarmee eindigde het seizoen enkele weken eerder dan vorig jaar. Het seizoen begon in april/mei met de eerste meloenen en watermeloenen van Sicilië. Door het weer viel de oogst in Zuid-Italië samen met de oogst in de kassen in het noorden, wat de prijzen onder drukt zette.
De prijzen zakten tot onder de kostprijs. In juni verbeterde de prijzen doordat het weer omsloeg. Een warme zomer, hogere consumptie en hagelbuien tekenden het verloop van het seizoen. In het noorden van Italië, tussen Lombardy en Emilia-Romagna ging zo'n 1000 hectare verloren door hagel. In combinatie met warm weer en meer vraag, stegen de prijzen uiteindelijk tot boven het niveau van vorig jaar.
De watermeloenen deden het dit jaar, na enkele jaren van lage prijzen, weer goed. De kostprijs van watermeloen is de laatste jaren gestegen door investeringen in de teelt. Om een goede kwaliteit te kunnen garanderen zijn echter meer investeringen nodig. In totaal wordt bijna 600.000 ton watermeloen geoogst, mini-watermeloen vertegenwoordigd zo'n 35% daarvan.
De export heeft zich de laatste jaren positief ontwikkeld. In 2014 kwam de export uit op 30.000 ton met een waarde van 21 miljoen euro. De ratio tussen productie en export is nog altijd vijf procent, maar er is een stijgende lijn zichtbaar. Belangrijkste afzetmarkten liggen in Europa, 60% van de afzet gaat naar Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk.
Ondanks de groeiende export is Italië nog altijd een netto-importeur van meloenen, met een stabiel volume tussen de 30.000 en 35.000 ton per jaar. De meeste invoer is afkomstig uit andere Europese landen, vooral Frankrijk en Spanje. Daarna volgen Zuid-Amerika, specifiek Brazilië en Costa Rica, en Afrika, vooral Senegal en Tunesië.
Spanje ontevreden over resultaten
Het seizoen watermeloenen en meloenen in Spanje wordt omschreven als "één van de slechtste ooit." De prijzen lagen onder de productiekosten, hoewel de kwaliteit wel voor grote prijsverschillen zorgde. De markt voor Canteloupe en watermeloen verbeterde tegen het einde van het seizoen, toen de aanvoer terugliep. Een hoge temperatuur beschadigde de bloesem, waardoor het volume tegenviel en de maten groot uitvielen. Op de exportmarkten was de vraag naar kleine meloenen echter het grootst. Ook de Piel de Sapo doet het steeds beter in de export, naar verwachting zet die groei de komende jaren door. Daarnaast waarde het New Delhi virus rond onder telers in Castilla-La Mancha, het virus is onder controle.
Ondanks de lagere volumes, goede kwaliteit en warme zomer die de consumptie aanjoeg, vielen de prijzen tegen. Volgens de sector is de enige reden daarvoor de prijzenoorlog in de supermarkten. Meloenen worden gebruikt om de consumenten naar de winkel te lokken.
Experts verwachten dat de temperaturen in de komende jaren zullen blijven stijgen onder invloed van de klimaatverandering. Dat betekent dat er meer insecten en ziektes de kop op kunnen steken. Telers houden er rekening mee het seizoen te verkorten om verliezen te voorkomen. Daarmee ontstaat er meer ruimte voor Brazilië aan het begin van het seizoen.
België en Nederland: goede vraag Braziliaanse meloenen
De Belgische meloenenmarkt is redelijk stabiel voor de meeste variëteiten. Brazilië is in deze periode hofleverancier van de meloenen, onder andere Galia, Cantaloupe, Gele meloen, Groene meloen en Watermeloen worden aangevoerd. De vroege stop van het Spaanse Galia-seizoen resulteerde in een vroege vraag naar Braziliaanse Galia's. De markt is positief en ondanks de goede vraag op de binnenlandse markt is er ruimte voor export. Wel houdt de handel rekening met een tekort aan Galia, omdat niet alle gevraagde volumes verscheept worden.
Het weer pakt positief uit voor de Nederlandse importeurs. Ondanks de goede aanvoer zijn er geen grote voorraden bij de importeurs en loopt de afzet voorspoedig. Nederland speelt een belangrijke rol in de doorvoer van de meloenen, onder andere naar Italië.
Zuid-Afrika: vooral voor binnenlandse markt
De grootste meloenenteler uit het land heeft een areaal met 150 hectare watermeloen, 150 hectare oranje meloenen en 50 hectare groene. Het fruit is in de zomermaanden populair in Zuid-Afrika. De piek in productie ligt tussen december en april. Afgelopen jaar waren de prijzen gemiddeld, wel kijkt de consument steeds meer naar de kwaliteit van de meloenen.
Australische telers kampen met virus
Telers in het noorden van het uitgestrekte land hadden "geen echte problemen" om de markt te voorzien van meloenen tijdens de wintermaanden. Er was zelfs sprake van een overschot, dankzij een toename in productie van 30 tot 40 procent. Hoeveel hoger de oogst uitvalt, is nog onbekend, omdat het seizoen nog niet voorbij is. Dagelijks worden roadtrains geladen met bestemming Sydney, Melbourne en de rest van het land.
Koele temperaturen aan de Oostkust waren terug te zien in de prijsstelling, die lager uitkwam. Ook de telers werden geconfronteerd met een koude winter, wat de teelt bemoeilijkte. Daarnaast worden de telers geconfronteerd met het Cucumber Green Mottle Mosaic Virus (CGMMV). Verschillende uitbraken door het land bevestigen de noodzaak om het virus in te dammen.
Verenigde Staten: teeltproblemen resulteren in lage aanvoer
De oogst in Californië nadert haar einde, de oogst in Arizona komt ondertussen aardig op stoom. De aanvoer in het westen van de VS is beperkt. Mede door deze lagere aanvoer liggen de prijzen voor de Canteloupe en Honey Dew hoger. De volumes vallen lager uit, mede door virussen, ziektes en kwaliteitsproblemen. De prijzen zullen naar verwachting in november oplopen tot tussen de 10 en 14 dollar per doos, daarmee valt de verwachting lager uit dan de prijsstelling vorig jaar. In de wintermaanden is er aanvoer uit Guatemala, Honduras en Costa Rica.
China: goede prijzen voor topsegment
Jaarlijks wordt in China zo'n vijf miljoen ton meloenen geoogst. Het belangrijkste teeltgebied is de provincie Hainan, in het zuiden van China. Daarnaast worden meloenen in de provincies Shanxi, Gansu en Xinjiang geteeld, drie noordelijke provincies. De oogst valt in de zomermaanden.
De export richt zich vooral op landen in Zuidoost-Azië. De importstroom komt voornamelijk uit Vietnam en Myanmar, vorig jaar kwam de totale import uit op 215.000 ton. De markt is volop in ontwikkeling. In het topsegment kunnen de prijzen voor een Canteloupe meloen oplopen tot zo'n 20 yuan (bijna 3 euro) per kilo.
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan citroenen centraal.