Als directeur van BelOrta weet Fontaine goed hoe moeilijk het kan zijn om samen te werken in de AGF-sector. "Je vist eigenlijk met allemaal gelijke producten in dezelfde vijver. Dan neig je er al snel naar om elkaar als concurrenten te beschouwen." In België is de sector desondanks verenigd gebleven. Sterker nog, met de fusie tot BelOrta is de eenheid in de sector alleen maar gegroeid. "We zijn hier misschien klein genoeg, tolerant genoeg om in te zien dat het makkelijker is om samenwerkingen af te breken dan om ze opnieuw op te bouwen. Daarom hechten we veel waarde aan de samenwerkingen die we hebben – hoe moeizaam ze ook zijn."
Na de fusie omvat BelOrta telers met een jaaromzet van een paar duizend euro tot miljoenenbedrijven. Hoe houden ze die allemaal bij elkaar? "De grootste firma's zijn 100 keer groter dan de kleinste. Om ze allemaal aan boord te houden, is niet eenvoudig , maar daar staat een coöperatie juist voor. Als bedrijf moet je een stukje commerciële autonomie geven - niet opgeven, maar wel afgeven – aan de coöperatie om samen vooruit te kunnen. Zeker voor grote bedrijven is dat moeilijk, maar de basiswaarden zitten er in België diep ingebakken."
Energie
In Nederland is de situatie de afgelopen jaren duidelijk anders geweest. "Nu zijn er 98 tomatenmerken die elkaar geen ruimte willen laten. Dat helpt niemand. Elkaar beconcurreren kost energie. Beter is een positief traject om gezamenlijk goede prijzen te halen en met eerlijke, en mooie producten de consument te verwennen." Daarin worden nu ook in Nederland stappen gezet. "Dat is nodig, zinnig en vooral oneindig evident", vindt Fontaine. Deels ook uit eigenbelang erkent hij ruiterlijk. "Als het in Nederland regent, druppelt het hier – en omgekeerd . We zijn tot elkaar veroordeeld, als je het negatief wil zeggen. Positief gezien zijn we aan elkaar verbonden."
Is de samenwerking in de Nederlandse tuinbouw ook reëel? "Makkelijk zal het niet zijn", ziet Fontaine. "Het is net een tube tandpasta: eruit gaat makkelijk, maar alles terug erin krijgen is een stuk lastiger." Daarin speelt ook het gebrek aan continuïteit in de sector mee. "Bij de samenkomsten van de directeuren van de Tuinbouwveilingen is het vaak een verrassing wie er van Nederland meegaat", schertst Fontaine. "In België zijn we misschien oubollig, saai en behouden, maar een beetje continuïteit, kennis van de geschiedenis kan geen kwaad. Nieuwe managers hebben vaak de neiging om alles te veranderen, omdat het nieuwe managers zijn. Maar aan de meeste bedrijven is niet alles verkeerd. Dan waren ze wel failliet geweest. Je hebt continuïteit nodig om het kind niet met het badwater weg te gooien."
Afzet
Terwijl in Nederland gewerkt wordt hernieuwde samenwerking, begint in België na de fusie echter ook eigen afzet te leven. Een grote tomatenkwekerij is vorig jaar voor zichzelf begonnen en een groep biologische telers richtte vorig jaar een eigen coöperatie op. Fontaine is niet bang voor de concurrentie. "Het is uitzonderlijk, tot nu toe en een klein beetje concurrentie is geen probleem. Als blijkt dat het model zich niet staande kan houden, dan moet het model verdwijnen – maar ik geloof dat het model zich staande kan houden. De uitgeschreven bedrijven zullen vroeg of laat terugkomen."
Voor meer informatie:
Filip Fontaine
BelOrta
Mechelsesteenweg 120
2860 Sint-Katelijne-Waver - België
+32 15 55 11 11
www.belorta.be