Stabiele cashflow cruciaal
SER: alternatieve mkb-financiering naast banken
Het mkb signaleert knelpunten in financiering omdat banken zich terugtrekken. Terwijl alternatieve financiering niet snel genoeg in voldoende mate beschikbaar is. Uit een internationale vergelijking blijkt dat 45 procent van de mkb-kredietaanvragen in Nederland wordt afgewezen. Dat is een belemmering voor ondernemers die weer groeikansen zien en remt de voorzichtig ingezette groei van de economie. Want het mkb is goed voor bijna 60 procent van de werkgelegenheid.
Banken moeten aan strengere kapitaaleisen voldoen om meer stabiliteit te borgen. Ze versterken hun vermogenspositie door een combinatie van winstinhouding en beperking van (risicovolle) kredietverlening. Met name het mkb ondervindt hier hinder van omdat het er relatief slecht voor staat. Zowel conjunctureel als structureel, zo bleek uit eerder onderzoek. Volgens de SER moeten vormen van marktfalen (tekortschieten van de werking tussen vraag en aanbod) worden aangepakt. Daarbij zou het vooral gaan om onvoldoende eenduidige financiële informatie over individuele mkb-bedrijven. Ook te hoge transactiekosten spelen een rol. Een kleiner krediet is verhoudingsgewijs bewerkelijk. Het is moeilijk voor banken en relatief duur om de kredietwaardigheid van kleinere bedrijven in te schatten. En de hoge (risico)kosten kunnen niet of nauwelijks worden doorberekend in de prijs voor het krediet.
Een concreet probleem is dat veel mkb-bedrijven financiering nodig hebben voor werkkapitaal (kasgeld, debiteuren, voorraden). Circa 50 procent van de financieringsbehoefte bestaat hieruit. Bij groei van de omzet neemt de behoefte aan voldoende werkkapitaal verder toe. Omdat de inkopen stijgen en nieuw personeel moet worden aangenomen. Terwijl klanten niet sneller gaan betalen en de balanspost debiteuren groter wordt. Voor banken is financiering van werkkapitaal relatief riskant, zeker bij onvoldoende onderpand en een niet bestendige cashflow. Bedrijven met een volatiele of schommelende cashflow moeten voor hun werkkapitaalfinanciering op zoek naar andere bronnen, waaronder eigen vermogen. Maar door de langdurige recessie is de vermogenspositie van het Nederlandse mkb aangetast. En het is voor mkb-bedrijven niet eenvoudig om op korte termijn een relatie op te bouwen met een alternatieve financier voor risicodragend vermogen. Bovendien zullen ook die financiers een passende risicovergoeding willen ontvangen voor het hogere risicoprofiel dat ze financieren. Daarom blijft een stabiele cashflow cruciaal om een betaalbare mkb-financiering te verkrijgen.
Voor bedrijven die willen groeien is goed credit management een kritische factor voor succes. Anders dan bij bankfinanciering is er wel voldoende kwalitatief goede en betaalbare kredietinformatie in de markt van kredietverzekeraars. Een kredietverzekering biedt de zekerheid dat bedrijven niet onder druk komen te staan als relatief grote klanten failliet gaan. Bovendien besparen bedrijven kosten op het verlies van debiteuren. Een kredietverzekeraar vergoedt de facturen op het moment dat klanten niet meer kunnen betalen. Daardoor maximaliseert de winst en ontstaan er meer mogelijkheden om de vermogenspositie te versterken. Bedrijven met een kredietverzekering vinden eerder financiering tegen gunstiger voorwaarden, omdat de cashflow stabieler is en de bank minder risico loopt.
Het SER-rapport gaat naar de ministers van Economische Zaken en Financiën. Het bevat een flink aantal aanbevelingen om marktfalen onder handen te nemen. In het nieuwe financieringslandschap loopt het aandeel van het bankwezen in mkb-financiering terug naar 50 procent (nu: 80). Maar het zal nog wel even duren voordat alternatieve financiers de afnemende kredietverlening van banken voldoende kunnen compenseren. ♦
Auteur:
Jan van Dam
Managing Consultant bij Aon Trade Credit
Tel: + 31 (0)20 430 58 21
Jan.van.Dam@aon.nl | www.aon.nl/tc