Franse groente- en fruitteelt verliest steeds verder terrein
Het Franse areaal neemt af. Voor de meestegroente- en fruitsoorten nemen de productiearealenaf of blijven min of meer gelijk. Enigeuitzondering op deze tendens is de tomaat.De export neemt enigszins toe. Voor de Fransetop-3 exportgroenten (tomaat, sla enbloemkool) zijn de drie grootste exportbestemmingenDuitsland, Engeland enNederland. Voor de Franse top-3 fruitsoortenvoor export (appel, nectarine, abrikoos) zijndat Duitsland, Engeland en België.
Maar de Franse import groeit flink! Ondanksde omvangrijke eigen productie, is Frankrijkeen netto importland voor zowel groenten alsfruit. Voor de top-3 geïmporteerde groenten(tomaat, sla en meloen) zijn de drie grootsteleveranciers Spanje, Marokko en Italië. DeNederlandse groente-export naar Frankrijkbeslaat vooral witlof, ui, komkommer, prei,wortel, knoflook, asperge en tomaat. Het valtop dat het Nederlandse aandeel in importtomatenrelatief klein is. Spanje en Marokkodomineren de importmarkt van tomaat(in de winterperiode) en de Nederlandsepositie is vergelijkbaar met België.
Voor de top-3 geïmporteerde fruitsoorten(aardbei, druif, perzik/nectarine) zijn detop-3 landen: Spanje, Marokko en Italië. Voorde Nederlandse fruitexport naar Frankrijk zijnde volgende fruitsoorten van belang: peer,appel, pruim. België troeft Nederland af bij deexport van peer, terwijl Frankrijk voor peereen zeer belangrijke importmarkt is. Ook voorwat betreft de export van appel moetNederland België laten voorgaan.
Matige concurrentiekracht
In zijn algemeenheid verliest het zuiden vanFrankrijk het in de winter van Spanje, Marokkoen Italië en in de zomer van Nederland, Belgiëen Duitsland. Geen optimistisch beeld dus.Niettemin is Frankrijk voor verscheideneproducten nog steeds een zeer belangrijkespeler. Zoals voor bloemkool, sjalot en veldsla.Niettemin verliest Frankrijk vrijwel over degehele linie aan concurrentiekracht. Tweeproducten worden eruit gelicht, om naar deoorzaken van dit verlies van concurrentiekrachtte kijken, te weten sla en tomaat.
Voor sla blijkt uit een studie vanFranceAgriMer dat Frankrijk fors inboet aanproductiecapaciteit en het productieareaalinkrimpt in Zuid-West-Frankrijk en de regioRoussillon. Als hoofdoorzaak worden destijging van productiekosten (hoofdzakelijkarbeidskosten) per eenheid product gezien.Met als gevolg scherp toegenomen concurrentiein de winterperiode (met Spanje, Italië) énin de zomerperiode (met Duitsland). Nogsteeds heeft Frankrijk een aantal troeven op deexportmarkten met goede marktaandelen opde Duitse en Engelse markt en met een goedemerkbekendheid. De klimatologischeomstandigheden zijn voor de productie ookzeer gunstig en de positie op de grotethuismarkt is zeer sterk (Franse consumentengeven de voorkeur aan een Frans product).
In de beoordeling van de concurrentiekrachtvan de Franse tomaat met de belangrijksteconcurrenten, eindigde Frankrijk in de analysevan France AgriMer op een vijfde plaats, naNederland, Spanje, België en Italië. Ook voortomaat zijn de hoge arbeidskosten incombinatie met achterblijvende productiviteitde belangrijke oorzaak voor verlies aanconcurrentiekracht. Verder speelt ook een roldat weinig is geïnvesteerd in moderniseringvan de productiefaciliteiten. De energiekostenspelen dan ook een relatief steeds grotere rolvoor de kastomaat. Niettemin geldt ook voorde Franse tomaat een goede merkbekendheid,een goed marktsegmentering en een sterkethuismarkt, want de consument geeftaan het Franse product immers de voorkeur.
Kasgroententeelt loopt achter
Het areaal groententeelt in kas omvat 1054hectare (2011), waarvan 87% wordt gebruiktvoor de productie van tomaat en 13% voorkomkommer. Over de periode 2007-2011 is ditareaal met 17% (210 hectare) teruggelopen. Detwee belangrijkste centra voor kassenteelt zijnBretagne (428 hectare) en Rhône-delta (327hectare), met kleinere concentraties in hetLoiredal (182 hectare), Noord-Oost-Frankrijk(61 hectare) en Zuid-West-Frankrijk (57hectare). In al deze centra neemt het areaal af,echter het minst in Bretagne.Wat betreft investeringen heeft de Fransekassensector kansen laten liggen om gebruikte maken van EU-moderniseringsfondsen. Deinvesteringen die worden gedaan, zijn vooralgericht op effectiever gebruik van energie(energiescherm, warmwateropslag). Bretagneligt qua modernisering van de kassenteeltvoor op Rhônedal, maar daar lijkt nu sprakevan meer dynamiek.
Kansen voor Nederlandsetuinbouwketen
Qua productieomstandigheden doet Bretagneniet onder voor Nederland. Ook hebben deproducenten zich behoorlijk georganiseerd enweten zij bijvoorbeeld merken in de markt tezetten (Prince of Bretagne en Savéol). Echter,voor Nederland zijn de organisatiegraad vande keten, de afzetorganisatie en de nabijheidvan de grote consumentmarkten sterkepunten. De terugloop van de groenteproductiein Frankrijk biedt verruimde afzetmogelijkhedenvoor Nederland. Het productiepotentieel blijftvooralsnog zeer belangrijk. Inputs alsgroentezaden of jonge appelbomen zijn danook belangrijk (moderniseringsprogrammafruitboomgaarden). Maar ook in de kassenbouwwordt gemoderniseerd en lijkt er, zekerin het zuiden van Frankrijk, sprake van eennieuwe dynamiek, met dus kansen voorNederlandse toeleveranciers.
Bron: Berichten Buitenland, Nico van Opstal, Landbouwraad Parijs